Jak uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych przewoźnika drogowego?

Działalność gospodarcza w zakresie transportu drogowego jest regulowana. To oznacza, że przed jej rozpoczęciem należy posiadać odpowiednią wiedzę i umiejętności, a także spełniać warunki określone w przepisach prawa. Jeszcze przed założeniem firmy transportowej warto mieć tzw. certyfikat kompetencji zawodowych w drogowym transporcie rzeczy i osób. Do czego ten dokument jest potrzebny? Jak go uzyskać? Czy wiążą się z tym koszty? Kto wydaje certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym?

Czym jest certyfikat kompetencji przewoźnika drogowego?

Ze względu na to, jak ważną funkcję transport drogowy pełni w sprawnym funkcjonowaniu gospodarki, działalność w tym zakresie jest regulowana prawem krajowym i europejskim. Osoby, które chcą się jej podjąć, są zobowiązane posiadać dokument potwierdzający zarówno kwalifikacje, jak i wiedzę oraz umiejętności niezbędne do prowadzenia firmy w tej branży. Tym właśnie jest certyfikat kompetencji w drogowym transporcie rzeczy i osób. Bez niego nie zdobędzie się odpowiednich pozwoleń na prowadzenie działalności.

Certyfikacja oraz jej zasady są uregulowane prawnie przez:

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE,
• Ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym,
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie przeprowadzenia procesu certyfikacji kompetencji zawodowych w transporcie drogowym oraz zabezpieczenia certyfikatu kompetencji zawodowych,
• Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 sierpnia 2013 r. w sprawie wysokości opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem przewozu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych.

Warto mieć na uwadze, że zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym certyfikatu nie muszą mieć przewoźnicy wykorzystujący pojazdy lub zespoły pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t w transporcie krajowym oraz do 2,5 t w transporcie międzynarodowym.

Jak zdobyć certyfikat kompetencji zawodowych przewoźnika?

Aby uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym rzeczy i osób, należy zdać egzamin państwowy organizowany przez Instytut Transportu Samochodowego. Może przystąpić do niego każda osoba pełnoletnia niezależnie od wykształcenia czy doświadczenia zawodowego. W celu zgłoszenia się należy złożyć:

• wniosek o wydanie certyfikatu,
• kopię potwierdzenia wpłaty,
• w przypadku obcokrajowców: zaświadczenie o zwykłym miejscu zamieszkania i/lub kopię karty pobytu.

Instytut Transportu Samochodowego zweryfikuje dokumenty i skieruje osobę ubiegającą się o certyfikat na egzamin. Jeżeli złożony wniosek będzie niekompletny, należy dostarczyć potrzebne dokumenty w ciągu 7 dni od powiadomienia.

Jak wygląda egzamin kompetencji zawodowych przewoźnika drogowego?

Egzamin przeprowadzany przez Instytut Transportu Samochodowego ma sprawdzić wiedzę z zakresu zagadnień określonych w załączniku nr 1 Rozporządzenia WE nr 1071/2009. Składa się z dwóch części:

• testu — 64 pytań wielokrotnego wyboru (po 8 z każdego modułu) z zakresu transportu drogowego osób lub rzeczy,
• zadania egzaminacyjnego — dwóch przykładów praktycznych do rozwiązania, przy czym jeden z nich zawsze dotyczy czasu pracy kierowców.

W obu częściach można uzyskać maksymalnie po 64 punkty. Aby zdać, należy zdobyć przynajmniej 50% punktów z każdej części lub 60% ogólnej liczby punktów. W razie pozytywnego zaliczenia egzaminu Instytut Transportu Samochodowego przesyła certyfikat listownie w ciągu 28 dni od daty przeprowadzenia go.

Egzamin kompetencji zawodowych przewoźnika a zwolnienie

Osoby posiadające odpowiednie wykształcenie mogą być zwolnione z części lub całości egzaminu, jeżeli program ich studiów obejmował zagadnienia wymienione w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009. Aby uzyskać zwolnienie, do wniosku o wydanie certyfikatu należy dołączyć:

• deklarację o zakresie zagadnień objętych programem studiów,
• dyplom ukończenia studiów wyższych / świadectwo ukończenia studiów podyplomowych / kopię tych dokumentów poświadczoną za zgodność z oryginałem,
• suplement do dyplomu / inny dokument potwierdzający program studiów.

Certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym a koszty

Wraz z wnioskiem o wydanie certyfikatu należy też złożyć kopię potwierdzenia wpłaty. Koszty zdobycia certyfikatu wynoszą odpowiednio:

• 300 zł za wydanie certyfikatu,
• 500 zł za przystąpienie do egzaminu.

Ceny obowiązujące w 2022 roku

Opłata za egzamin nie dotyczy osób, których program studiów obejmował wszystkie jego zagadnienia. Wnioskujący, którzy ukończyli studia o programie obejmującym jedynie część zagadnień, mają opłatę za egzamin obniżoną o 50 zł za każdy moduł, którego nie będą zdawać.

Certyfikat kompetencji zawodowych — a co dalej?

Certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym rzeczy i osób to jeden z pierwszych dokumentów, które należy uzyskać. Aby rozpocząć działalność w transporcie drogowym, należy jeszcze zdobyć dokumenty, które poświadczą spełnienie warunków określonych przepisami. To wszystko jest konieczne w celu uzyskania:

• zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika,
• licencji wspólnotowej na międzynarodowy przewóz drogowy rzeczy,
• licencji transportowej w zakresie pośrednictwa w przewozie rzeczy.

Przed założeniem działalności w branży transportu drogowego, warto się dowiedzieć, jak te dokumenty zdobyć.