Ubezpieczenie OCS — co to jest, czy jest obowiązkowe, na co zwrócić uwagę
Na każdym etapie zlecenia spedycyjnego istnieje ryzyko wystąpienia zdarzeń grożących uszkodzeniem czy nawet utratą transportowanego mienia. Aby zabezpieczyć się przed konsekwencjami takich sytuacji, warto skorzystać z ubezpieczenia OC spedycji. Jednak najpierw należy gruntownie zapoznać się z zasadami polisy, jej wyłączeniami oraz najważniejszymi cechami.
OCS — co to jest?
OCS to polisa dla firm zajmujących się pośrednictwem w przewozie rzeczy. Chroni przed skutkami popełnionych błędów w ramach wykonywania czynności spedycyjnych czy wyboru podwykonawcy. Jej dokładny zakres podlega negocjacjom i jest zróżnicowany w zależności od towarzystwa ubezpieczeniowego i jego oferty.
Polisa OCS to inaczej „ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej spedytora",
Czy ubezpieczenie OCS jest obowiązkowe?
W polskim i europejskim prawie nie istnieje obowiązek posiadania ubezpieczenia OC spedytora. Mimo tego wielu kontrahentów nie decyduje się na korzystanie z usług firm spedycyjnych, które nie posiadają ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej spedytora o odpowiednim dla transportowanego towaru zakresie oraz wystarczającej wysokości sumy ubezpieczenia. Dysponując polisą OCS, przedsiębiorstwo zajmujące się pośrednictwem w przewozie zwiększa swoją wiarygodność oraz zapewnia swoim klientom odszkodowanie w razie popełnienia błędów czy wystąpienia komplikacji.
Na co zwrócić uwagę, szukając polisy?
Co obejmuje ubezpieczenie OC spedytora — zakres ochrony
Odpowiedzialność cywilna spedytora, która jest przedmiotem polisy OC spedytora, chroni przedsiębiorstwo przed konsekwencjami popełnienia błędów w ramach wypełnienia czynności spedycyjnych. Dokładny zakres wspomnianej odpowiedzialności jest określony w art. 794-804. Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny.
Z przepisów wynika, że firma zajmująca się pośrednictwem w przewozie rzeczy w ramach umowy spedycji jest zobowiązana do wysłania lub odbioru przesyłki, a także dokonania innych usług związanych z przewozem, z wyłączeniem samego transportu.
Suma gwarancyjna
Wysokość możliwego odszkodowania w razie wystąpienia szkody określa suma gwarancyjna. To górna granica odpowiedzialności towarzystwa z tytułu każdego zdarzenia, które wystąpi w okresie obowiązywania polisy. Ustala się ją indywidualnie, a jej wysokość wpływa na to, jak duża będzie składka ubezpieczeniowa.
Suma polisy powinna być odpowiednia do wartości przewożonego mienia.
Obszar obowiązywania
Pod względem zakresu terytorialnego ubezpieczenia OCS znaczna większość towarzystw oferuje umowy obejmujące Polskę oraz Europę.
Jeżeli istnieje potrzeba poszerzenia obszaru obowiązywania, należy ustalić to indywidualnie.
Czego nie obejmuje podstawowy zakres polisy OCS?
Główne ograniczenie ochrony stanowi rodzaj transportowanych towarów.
Polisy w podstawowym zakresie nie obejmują m.in.:
- żywych zwierząt,
- pieniędzy, dokumentów i korespondencji pisemnej,
- dzieł sztuki,
- broni i amunicji,
- towarów ponadgabarytowych i ciężkich,
- kontenerów, palet i innych opakowań zwrotnych,
- ładunków niebezpiecznych (ADR).
Istnieją również sytuacje, które nie stanowią podstawy do ochrony lub ją wyłączają. Są nimi np.:
- pozostawienie towaru bez dozoru,
- wydanie ładunku osobie nieuprawnionej,
- ubytek wagi w towarach masowych, który przekracza normy ustalone przepisami,
- błędy i nieporozumienia przez otrzymanie zlecenia ustnie lub telefonicznie,
- opóźnienie dostawy,
- modyfikacja towaru (naprawa, obróbka czy produkcja),
- przyjęcie przez ubezpieczonego odpowiedzialności szerszej niż ustalony w prawie zakres umowy spedycji.
Jak w przypadku niemal każdego ubezpieczenia, OCS nie chroni również w razie wykrycia znamion winy umyślnej lub rażącego zaniedbania w ramach wykonywanych obowiązków określonych w umowie spedycji.
Klauzule rozszerzające zakres ubezpieczenia spedycji
W ramach negocjacji z towarzystwem można odpowiednio rozszerzyć przedmiot polisy tak, aby odpowiadał charakterowi prowadzonej działalności.
Najbardziej oczywiste wydaje się objęcie ochroną specyficznych towarów w innym wypadku podlegających wyłączeniu, które się obsługuje.
Jeżeli terytorium wypełnianych obowiązków wykracza poza Europę, warto to zaznaczyć w ramach rozmów z ubezpieczycielem, aby poszerzyć zakres terytorialny o odpowiednie państwa.
W niektórych firmach ubezpieczeniowych można się spotkać również z rozszerzeniem dotyczącym szkód powstałych w wyniku tzw. rażącego zaniedbania, którego definicja jest raczej nieostra. Dokupując taką klauzulę, można ograniczyć ryzyko odmowy wypłaty odszkodowania, dlatego warto ją poważnie rozważyć. Dobrym pomysłem jest również poszerzenie zakresu umowy o szkody wynikłe podczas współpracy z podwykonawcami.
Warto wziąć pod uwagę fakt, że umowa spedycji, w której ustaleniach zawarta została również usługa samego transportu, w świetle prawa jest umową przewozu, a firma spedycyjna staje się przewoźnikiem umownym. Tego rodzaju zleceń ubezpieczenie nie obejmuje, dlatego warto rozszerzyć je o OC przewoźnika umownego. Dzięki temu spedytor zapewni sobie ochronę nawet w takich sytuacjach.
Polisa OC spedytora — co wpływa na cenę
Zakłady ubezpieczeń wyliczają cenę indywidualnie. Towarzystwo bierze pod uwagę zawartość umowy oraz ocenę ryzyka. Podstawą naliczenia składki jest łączna wartość przychodu netto. Im większy obrót zostanie wykazany, tym wyższa będzie cena ubezpieczenia OCS.
Przeważnie cena wynosi od kilkuset do kilku tysięcy złotych w skali roku.
Zakres polisy
Decydując się na podstawowy zakres, zapłaci się najniższą możliwą cenę. Wraz z dodaniem rozszerzeń co do terytorium obowiązywania, rodzaju obsługiwanych ładunków czy dodatkowych zdarzeń objętych ochroną, wysokość stawki będzie proporcjonalnie większa. Jednak lepiej nie oszczędzać i zainwestować w ochronę, która będzie odpowiednia dla oferowanych usług.
Suma ubezpieczenia
Zgodnie z art. 801. Kodeksu Cywilnego odszkodowanie nie może przewyższać zwykłej wartości przesyłki oprócz przypadków, gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego zaniedbania. W związku z tym dobrze jest wynegocjować sumę ubezpieczenia, która będzie większa niż wartość najbardziej kosztownych ładunków. To także podniesie cenę, jednak warto to zrobić.
Umowa ubezpieczenia OCS a ubezpieczenia OCP (OC przewoźnika) — różnica
Największą różnicę między tymi produktami stanowi zakres ochrony. OCS obejmuje działania związane z usługami spedycyjnymi, a OCP zawiera obowiązki przewoźnika (tj. odebranie towaru i dostarczenie go w nienaruszonym stanie do miejsca rozładunku).
Zależnie od towarzystwa ubezpieczeniowego różnić mogą się również oferowane rozszerzenia. Jednak dotyczy to już oferty firmy, a nie samego produktu.